Башҡорт теле/Һүҙлектәр/Медицина/А

-- А Б В Г Ғ Д Ҙ Е Ё Ж З И Й К Ҡ Л М Н Ң О Ө П Р С Ҫ Т У Ү Ф Х Һ Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ә Ю Я --

Артерия — артерия, ҡыҙыл ҡан тамыры
Артерия бедренная — бот артерияһы
Артерия лучевая — терһәк ҡушары артерияһы
Артерия малоберцовая — сираҡ ҡушары артерияһы
Артерия сонная — йоҡо артерияһы
Артерия легочная — үпкә артерияһы
абдоминальный — абдоминаль (ҡорһаҡҡа ҡагылышлы)
абдуктор — абдуктор (абдукция булдырған мускул; ҡара: абдукция)
абдукция — абдукция (аяҡ-ҡулды йәки аяҡ-ҡулдың 1-се, 5-се бармаҡтарын ситкә тайпылдырыу)
аберрация — аберрация (тәбиғи, нормаль хәлдән тайпылыу, үҙгәреү; мәҫ., хромосома аберрацияһы)
авидитёт — авидитет (иммун реакцияһы ниндәй интенсивлыҡта үтеүен күрһәтеүсе термин)
авитаминоз — авитаминоз (теге йәки был витамин етешмәүҙән килгән ауырыу; мәҫ., «С» авитаминозы)
агглютинация — агглютинация (микробтарҙың йәки ҡан күҙәнәктәренең уҡмашыуы)
агглютинин — агглютинин (агглютинация яһай торған антиматдәләрҙең бер төрө; ҡара: антитела)
агглютиноген — агглютиноген (ҡандың ҡыҙыл күҙәнәктәрендә антиген рәүешендә булған матдә; ҡара: антиген)
агония — агония (үлем ғазабы, үлем алды)
агранулоцит — агранулоцит (бөртөкһөҙ лейкоцит)
агранулоцитопения — агранулоцитопения (ҡанда гранулоцит лейкоциттәрҙең аҙ булыуы)
агрессины — агрессиндар (организмдың иммун көстәрен түбәнәйтеүсе матдәләр)
адаптация — адаптация (яраҡлашыу) биологическая биологик адаптация
- психологическая — психологик адаптация
- световая — яҡтылыҡҡа адаптация
- ферментативная — ферментатив адаптация
- физиологическая — физиологик адаптация
- цветовая — төҫтәрҙе айырыу адаптацияһы
адвентйция адвентиция (ҡан тамыры көбөнөң тоташтырғыс туҡыманан торган тышҡы ҡатламы) аддуктор аддуктор (аддукция булдырған мускул)
аддукция аддукция (аяҡ-ҡулды йәки аяҡ-ҡулдың 1-се, 5-се бармаҡтарын үҙ урынына килтереү,, абдукцияныц киреһе) адекватный адекват (килешле, ярашлы, оҡшаш)
аденозинтрифосфатазааденозин -
- трифосфатаза (фосфор кислотаһын айырып алыусы фермент, уның төрҙәре күп) адиурекрйн адиурекрин (гипофиз-дан сыҡҡан гормондарҙың береһе)
адрегалйн адреналин (бөйөр өҫт» биҙенең мейе матдәһенән сыҡ-ҡан гормон)
адрекалинемйя адреналинемия (ад-реналнндең ҡанда булыуы) адренокоргикостероиды адренокор- тикостероидтәр {ҡара: кортикостероиды)
адреностерон адреностероп (бөйөр өҫтө биҙенең ҡабыҡ матдәһенән сыҡҡан гормон)
азот остаточный ҡалдыҡ азот (аҡһым матдәләре алмашыныуынан ҡалған азотлы берләшмә) азотемйя азотемия (ҡанда ҡалдыҡ азоттың күбәйеп китеүе) акклиматизация акклиматизация (климатҡа яраҡлашыу) аккомодация (глаза) аккомодация (күҙҙең төрлө алыҫлыҡтағы нәмәләрҙе аныҡ күрергә яраҡлашыуы)
акромион акромион (ҡалаҡ һөйәге үҫентеһе)
аксерофтол аксерофтол (йәки А витамине)
аксон аксон (нервы күҙәнәгенең оҙон үҫентеһе)
аксон-рефлёкс аксон-рефлекс (нервы күҙәнәге был рефлекстә ҡатнашмай; ҡара: рефлекс) акт (физиол.) акт (мәҫ., тын алыу акты)
активность (физиол.) активлек АК.ГГ АКТГ (ҡара: гормон адрено- кортикотропный)
акуметрйя акуметрия (ишетеү һә-ләтлеген тикшереү ысулы) акустика акустика (тауыш-өн тулҡындарын өйрәнеүсе фән) акцелерация акцелерация (балаларҙың, үҫмерҙәрҙең ғәҙәттәгенән шәберәк үҫеүе) аланйн аланин (организм өсөн мөһим булған аминокислоталарҙың береһе; ҡара: аминокислота) алексйн алексин (ҡара: комплемент) алкалоз алкалоз (ҡандағы һелтелек- тең артыуы)
аллантоис аллантоис (толҡаттың тышҡы ҡатламы)
аллёли аллелдәр (парлы хромосо-маларҙың бер үк участкаларында урынлашып, теге йәки был сифаттың үҫеш юлын билдәләүсе гендар)
аллергён аллерген (аллергия к-ренешен тыуҙырыусы матдә) аллергйя аллергия (организмдең теге йәки был матдәгә ҡарата тәбиғи булмаған артыҡ һиҙеүсән-леге)
альбинйзм альбинизм (тәнгә төҫ биргән меланин пигментенең тыумыштан булмауы) альбинос альбинос (альбинизмле кеше)
альбумйн альбумин (аҡһым, аҡһым матдәһе)
альбуминемйя альбуминемия (альбуминдең ҡанда булыуы)
альбуминурия альбуминурия (аҡһымдың һейҙек менән бүленеүе)
альбумоза альбумоза (аҡһым матдәләре бүлемләнеүҙән барлыҡҡа килгән органик берләшмә) альвеола альвеола (ҡыуыҡса, соҡорса)
- ~, зубная теш альвеолаһы (йәки соҡорсаһы)
- лёгочная үпкә альвеолаһы альдолаза альдолаза (липаза ферменттәре рәтенә ингән фермент) альдостерон альдостерон (минера - локортикоид төркөмөнә ингән бөйөр өҫтө биҙе гормоны) *альтерация альтерация (күҙәнәктең, ағза-туҡыманың йәшәү процесе өҙөлгәнгә тиклем киҫкен үҙгәреүе)
амблиопйя амблиопия (күреү һәләтлегенең түбәнәиеүе) амбоцёптор амбоцептор (иммун реак¬цияла ҡатнашыусы иммун матдәләрҙең береһе)
аменорёя аменорея (ырыуҙан ҡалғанға тиклемге дәүерҙә булған күрем ЮҠЛЫҒЫ)
амиды амидтар (матдәләр алмашыныуында актив ҡатнашыусы органик матдәләр)
амилоидные бляшки — амилоид төйөрсөктәр
амилаза амилаза (ҡатмарлы углеводтарҙы бүлемләүсе фермент, уларҙың бер нисә төрө бар) аминокислота аминокислота (аҡһым составына ингән ҡатмарлы органик матдә)
- ~, незаменймая алмаштырғыһыҙ аминокислота(организмдә синтезләнмәй, уны кеше аҙыҡ менән ҡабул итергә тейеш; мәҫ., лизин, триптофан һ. б.) амйны биогённые (протеиногённые) биоген аминдәр (бер төркөм азотлы органик матдәләр: гистамин, *адреналин һ. б.) амитоз амитоз (күҙәнәктең тура бүленеүе)
амнион амнион (толҡаттың эске ҡатламы)
ампула ампула (ҡайһы бер эсе ҡы-уыш ағзаларҙың киңәйеп торған өлөшө)
- маточной трубы аналыҡ тор-баһы (йәки түллек юлы) амулаһы
- —, прямой кишкй тура эсәк ампулаһы
- анабиоз анабиоз (организмдәге йә¬шәү процестәренецваҡытлы рәүештә ҡырҡа түбәнәйеүе)
анализатор анализатор(тышҡы-эске ҡуҙғытыуҙарҙы ҡабул итеүсе һәм баһалаусы нервы бөтөмдәренән, ҡуҙғытыуҙы үткәреүсе нервы епсәләренән һәм баш мейеһе ҡабығында урынлашҡан нервы үҙәгенән тороусы ҡатмарлы аппарат)
- вестибулярный вестибуляр анализатор (ҡара: аппарат вестибулярный)
- вкусовой тәм (тойоу) анализаторы
- двигательный хәрәкәт анализаторы (хәрәкәтләндергес анализатор)
- звуковой тауыш анализаторы интероцептйвный интероцептив анализатор (эске ағза-туҡымаларға ҡағылышлы) кожный тире анализаторы обонятельный еҫ тойоу анализаторы
- сердечный йөрәк анализаторы слуховой ишетеү анализаторы тактильный тактиль анализатор (тейгәнде һиҙеүгә ҡағылышлы)
анальный аналь (арт юлға ҡағылышлы)
анастомоз анастомоз (эсе ҡыуыш ағзаларҙың бер-береһе менән тоташыуы)
анатом анатом (анатомия белгесе) анатомйческая табакерка баш бармаҡ батынҡыһы (ҡул баш бармагы төбөнөң һырт яғында) анатомйческий анатомик, анатомия (мәҫ., анатомик тикшереү, анатомия залы)
анатомия анатомия (организмдең төҙөлөшө тураһындағы фән) макроскопйческая макроскопик анатомия
- микроскопическая микроскопик анатомия
- нормальная нормаль анатомия пластйческая пластик анатомия топографйческая топографик анатомия
- человека кеше анатомияһы анафаза анафаза (күҙәнәк бүленешенең бер дәүере) анафилаксйя анафилаксия (кеше организменә хас булмаган аҡһымды, ҡан сывороткаһын тәнгә ҡабат-ҡабат индереүгә ҡарата булған югары һиҙеүсәнлек)
- ангиоархитектоника ангиоархитектоника (ҡан тамыры төҙөлөшө) ангиология ангиология (йөрәк,. ҡам һәм лимфа тамырҙары тураһындағы ғилем)
- ангиопоэз ангиопоэз (ҡан һәм лимфа тамырҙарының барлыҡҡа килеүе, үҫеше)
- ангиорецёптор ангиорецептор (ҡан һәм лимфа тамырҙарында урынлашыусы рецептор; ҡара: рецептор)