Умартасылыҡ серҙәре/3-сө дәрес: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ZUFAr (фекер алышыу | өлөш) |
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
1 юл:
== Талаптар ==
[[File:Langstroth-hive.jpg|left|200px]]
Умарта ҡоро, йылы, яҡшы елләтелерлек, яуым-төшөмдән һәм тышҡы температураның киҫкен үҙгәреүенән бал ҡорттарын ышаныслы һаҡларлыҡ һәм ҡышҡы осорҙа уларҙың һәләк булмауын тәьмин итерлек булырға тейеш.
Бал ҡорттарының биологик үҙенсәлектәрен иҫәпкә алып, бөтә типтағы умарталарҙың эске ояларының мотлаҡ тип иҫәпләнгән ҙурлығы (үлсәме) булырға тейеш:
— ике оя кәрәҙе араһындағы аралыҡ
— йәнәш кәрәҙҙәр араһындағы буш урындар, бал ҡорттары өсөн йөрөү юлы ҙурлығы
— рамдарҙың ҡабырғалағыһының планкалары, умартаның ситтәре (стенаһы) араһындағы аралыҡ
— рамдарҙың өҫтөндәге аралыҡ
— рамдар аҫтындағы бушлыҡ (рамдың аҫҡы планкаһынан умартаның төбөнә тиклем)
Яһағанда мотлаҡ рәүештә ошо параметрҙарҙы иҫәпкә алырға кәрәк. Әгәр ҙә был үлсәмдәрҙе һаҡламаһаң, бал ҡорттарына үтеп йөрөү өсөн ҡыҫынҡы буласаҡ, әҙурайтыбыраҡ ебәрһәң, буш урында кәрәҙ төҙөй, балауыҙ оролары
Умарталарҙы, рамдарҙы башлыса ылыҫлы, йомшаҡ япраҡлы ағастарҙан: ыҫмалаһыҙ ҡарағайҙан, шыршынан, йүкәнән, тирәктән, күк тирәктән һәм уҫаҡтан эшләйҙәр. Шулай уҡ һирәк осраҡта ҡыҙыл талдан, өйәңкенән һәм ҡараманан яһайҙар. Умарта эшләйбеҙ тип, ундай ағастарҙы һыу, йылға буйҙарынан йыҡмағыҙ. Ағастың еүешлеге 15 проценттан артырға тейеш түгел. Ул беренсе һәм икенсе сортлы булһын, ә рамдар өсөн 3
йырғысламаған булырға тейеш, серегән, ярылған урындары булмаһын.
23 юл:
Умарта эшләгәс, уны оҙаҡ йылдар ҡулланыу, бал ҡорттары үҙ умартаһын тиҙерәк тапһын өсөн тәүҙә әлиф, шунан умартаның тышҡы яҡтарын аҡ, зәңгәр, күк, һары, йәшел төҫтәргә буярға кәрәк (ҡорттар ошо төҫтәрҙе яҡшы күрә һәм айыра). Май буяуын ҡулланыу һәйбәт. Эмаль буяу тиҙ ҡубыусан була.
== Төп өлөштәре ==
Корпус
Магазин өҫтәлмәһе
Ҡапҡас
Аҫҡы ҡапҡас
Төп
== Рамдар ==
[[File:Beekeeping langstroth hive frame.jpg|left|200px]]Оя һәм магазин рамдары була. Уларҙа бал ҡорттары кәрәҙ
Стандарт оя рамдарының күләме
Умарта эшләргә йәки һатып алырға теләүселәргә тағы ла әйтер һүҙебеҙ бар: уны яһау өсөн шулай уҡ пенополистирол, пенопласт файҙаланалар. Ҡамыш, пресланған юнысҡы, ағас бетоны һәм башҡа материалдарҙан яһау осрағы ла бар. Шулай ҙа умарта өсөн иң һәйбәт материал
== Эш ҡоралдары ==
Умартасыға күс ябыр өсөн иң тәүҙә, әлбиттә, умарта кәрәк. Хәҙерге көндә йыш таралғандары түбәндәгеләр: 12 рамлы дадан умартаһы, ике корпуслы умарта, умарта-лежак (йәғни горизонталь, киң
Беҙҙең Башҡортостанда предприятиелар, айырым урман хужалыҡтары, шәхси эшҡыуарҙар умарта эшләйҙәр. Стәрлетамаҡта һәм Таганрогта умартасылыҡ ҡорамалдары сығарыусы заводтар бар, ләкин улар умарта эшләп сығармай. Беҙгә улар Киров, Пермь өлкәләренән килтерелә. Ҡайһы бер урман хужалыҡтары, бәлки, үҙҙәре өсөн эшләп сығаралыр, ә күпләп яһау юҡ.
Шуның өсөн һеҙ, ҡортсолоҡ менән шөғөлләнер булғас, үҙегеҙ эшләп ҡарағыҙ.
Умартанан тыш тағы ла ошондай ҡоралдар кәрәк буласаҡ: күрек йәки төтәткес, битлек йәки күҙлек, умарталыҡ бысағы, аҡ халат
Ҡорт айырған осорҙа умартасының моҙғаһы булыуы шарт. Уның атамалары төрлөсә: ҡайһы бер райондарҙа, ауылдарҙа тубал тиҙәр, ҡайһылары тәгәс йә ҡаяҙ тип йөрөтә. Нисек кенә әйтмәһендәр, уның маҡсаты
Ҡорттарҙы ҡарағанда ҡаҙ, бигерәк тә өйрәк ҡанаты булһа яҡшы. Уның менән рамдағы, кәрәҙҙәге ҡорттарҙы һыпырып төшөрөргә уңайлы.
|