Башҡорт музыка ҡоралдары/Сыңлай думбыра, моңлана: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) "'''Александр Александрович Овчинников, профтехучилище тамамлағас — нефть хим..." исемле яңы бит булдырылған |
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
6 юл:
— Башка егеттәр һымак гита¬рала уйнай инем. Берҙән-бер көндө балалайка ҡулыма килеп эләкте Гитаралар эшләй инем бит инде. Ул башкорт думбыраһына окшаңкырал та тора Туҡта. дум¬быра ла эшләп карайым әле. ти¬нем. Төрлө белгестәр менән осра¬шып, уларҙың фекерҙәрен, теләктәрен белдем. Әйткәндәй, альт. бас думбыралары ла була.
— Тәүге эшләгән думбы¬рағыҙҙы хәтерләйһегеҙме?
— Әлбиттә. Ул башка думбыра- ларга бигүк окшап та етмәгән, дүрт кыллы ине. Куп йылдар яткан как ылыҫ ағасына юлыккайным, шуны файҙаландым. Ә өс ҡыл¬лыһын Ф Ғәскәров исемендәге академия халык бейеүҙәре ан¬самбле осон яһағайным. Был беҙҙең музыка коралы тип, дүрт
Башкорт думбыраһы тураһында бик әҙ яҙылған. Уның хакында белгән кешеләрҙән ныҡлап һораштым. А.
— Думбыраны ниндәй агастан яһайһығыҙ һуң? — тип төпсөндөм һаман.
— Ылыҫлы ағастан, сағандан, ҡайындан. Биҙәү осон
— Уларҙы ҡайҙан алаһығыҙ?
— Бер иптәшем менән
Сағанды Мәскәүҙән дә алам (уларға Апшерон яғынан килә). Һөйәккә килгәндә инде, иғлан буйынса болон мөгөҙҙәре һатып
алам. Гәзиттәге иғландарҙа хатта мамонт һөйәге тәҡдим итеүселәр ҙә булды. Кайын менән ылыҫлы ағасты бында ла табып була.
▲алам. Гәзиттәге иғландарҙа хатта мамонт һөйәге тәҡдим итеүселәр ҙә булды. Кайын менән ылыҫлы ағасты бында ла табып була Шу¬лай ҙа. беҙҙә музыка коралдары яһау өсөн материал табыуы бик еңелдән түгел. Эшләү өсөн иң һәйбәте — Кавказ кедры
Курай, думбыра яһаған кешеләр менән тайышмын. Улар араһында рәссам да. музыкант та бар. Бик ихлас кешеләр, бергә эшләйек, тип кенә торалар.
▲— Халык музыка коралдары яһаған башҡа оҫталар менән ара¬лашаһығыҙмы?
Аралашыу, бер-береңдең нимә эшләгәнен белеп тороу кэрәк нәмә инде ул.
— Һеҙ яһаған музыка ҡоралдарында танылған сәнгәт оҫталары уйнаймы?
— ‘Каруанһарай* фольклор-эстрада ансамблендәге Рәмил Агишев, *Транс-Атлантик төркөмөндәге бас-гитарасы Эдик Ғәлиев минең музыка коралы менән яҙҙыра музыканы. Сәнғәт училищеһы уҡытыусыһы, тағы бер-ике кеше гитараға заказ бирҙе Электр гитаралары ла, акустик гитаралар ҙа, башҡа төрлөһөн дә яһайым.
— Һеҙҙең был шөғөлөгөҙ менән кыҙыкһынғандар, өйрәнергә теләгән кешеләр бармы?
— Әле ике ярҙамсым Андрей менән Илья бар. Әллә күлме малайҙар булды инде минең янымда
— Әҙерләп ҡуйған музыка коралдарығыҙ ҙа барҙыр?
— Барлығы һигеҙ: өс ҡыллы алы музыка ҡоралы, башҡа төрҙәгеләре лә әҙер тип әйтерлек. Ҡайһы берҙәрем йыйып бөтөрәһе бар әле шулай ҙа.
— Киләсәктә тағы ниҙәр эшләмәксе булаһығыҙ Александр Александрович?
— Үҙемде, белгестәрҙе нимә ҡыҙыҡһындыра, нимәгә заказ бирәләр — барыһын да эшләргә уйлайым.
Бөтәһен дә үҙ ҡулы менән яһағас, йәштәрҙе лә ҡыҙыҡһындыра алғас, бик шәп кеше лә инде был тип уйлап ҡуйҙым.
Башҡорт милли музыка коралы булған думбырабыҙ яңынан тарала барған бер мәлдә бик хуп эш башҡара Овчинников. Ул яһаған думбыраны һәйбәт баһалайҙар.
Юғары акустикаһы, матур биҙәлеше менән айырылып тора. Концерттарҙа ла, уҡытыу эшендә лә файҙаланырға була, — ти сәнгәт бслгссе Р. Рәхимов. Өфөләге оҫта А. Овчинниковтың музыка ҡоралы башҡаларҙан һәйбәт тауышы, конструкцияһының яҡшы булыуы, матур биҙәлеше менән айырылып тора. Йомшаҡ, яғымлы тембры тауы-шына ҡабатланмаҫ милли колорит бирә, — ти Өфө дәүләт сәнғәт институты думбырасылары солисы Сабир Әбхәлимов. 4-се музыка мәктәбе директоры Алмас Ахун улы Латипов та был думбыраны бик юғары баһалай.
''Авторы - РАМИЛЯ АЛЛАЯРОВА, Өфө ҡалаһы 8-се урта мәктәптең мәҙәниәт уҡытыусыһы. "Йәшлек" гәзите, 1997 йыл, 23 сентябрь, 183-се һан''
| |||