Салауатты тотоп биргән һатлыҡтар: өлгөләр араһындағы айырма

Язалаусыларға ҡуштанланып йөрөгәне өсөн, уның йортон һәм мөлкәтен талап үс алған баш күтәреүселәргә нәфрәте ташҡан Мөҡсин Аршеневскийҙың командаһына ҡушылып ҡына ҡалмаған, уны Салауат Юлаевтың һуңғы отряды торған урынға алып та барған булһа кәрәк.

Лесковский ҙа әллә ҡасандан үрләргә тырышыусы бер крьеристкарьерист була. Һәм бына 1774 йылдың көҙөндә ЛевковскийғаЛесковскийға үҙенең тырышлығын күрһәтергә тағы ла бер мөмкинлек ьыуатыуа. 25 ноябрҙә язалаусылар отряды Миндеш (Мигдишкино) тигән бер төпкөл ауылға яҡын урманда Салауатты һәм уның дүрт иптәшен ҡыуып етеп тота.

Баш күтәреүселәрҙе эҙәрлекләүҙә туплаған ҙур тәжрибә ярап ҡала. Язалау ғәскәрҙәре командирҙары эштә һыналған баш күтәреүселәрҙе алдау һәм унан ары ҡамап тотоу маҡсаты менән воүластарғавластарға тоғро башҡорт-мишәр командаларын аҫтыртын ебәреү тактикаһы ҡулланыла.

Салауат һәм уның иптәштәре, баш күтәреүселәрҙең ниндәйҙер отряды уға ҡушылырға килгән икән тип алданып ҡына , мөҡсинМөҡсин командаһын үҙенә яҡын ебәргәндер, тип уйларға кәрәк.

Күп йылдар үткәс, 1791 йылда, ә унан ары 1793 йылда, офицер чинына үҙенең хоҡуҡтарын нигеҙләп мөҡсинМөҡсин Әбдесәләмов Екатерина II батшабикәгә биргән үтенес ҡағыҙында: «Мин ул «яһил»дың уң ҡулы — Салауат Юлаевты тотоп властарға бирҙем», — тип яҙа, әуныңә уның ҡустыһы йөҙ башлығы Ямғур шулай уҡ ҡәтғи итеп: «Яуыздың енәйәттәше Салаватка Юлаевты тотҡанда мин дә бар инем — уны мин тоттом», — тип белдерә.

Мөҡсин менән Ямғур Әбдесәләмовтар, Салауатты тотоп, үҙенең командаһы менән килеп өлгөргән поручик Лесковскийға тапшыра, поручик был турала шунда уҡ үҙенең командирына хәбәр итә. Хәбәргә Аршеневский шул тиклем шатлана, ул, әсирҙе үҙенә алып килгәнде лә көтмәйенсә, бертнисәбер нисә сәғәттән һуң отряды менән Ҡалмыҡ (хәҙерге Ҡалмаҡлар) ауылында ҡаршылай. Шунда Салауаттан беренсе һорау алына.