Тормош һабаҡтары. 9 класс: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
||
1457 юл:
Башҡортостан ғалимдары ер аҫты байлыҡтары тикшереү, тупраҡ өйрәнеү, нефть, газ һәм руда ятҡылыҡтарын тикшереү, юғары уңдырышлы иген культуралары булдырыу, үҫемлек биологияһын өйрәнеү һәм шулай уҡ гуманитар фәндәр өлкәһендәге эҙләнеүҙәре, тикшеренеүҙәре менән байтаҡ алға киттеләр.
Башҡорт халҡы фәндең төрлө тармаҡтары буйынса бик күп һәләтле ғалимдар үҫтерҙе.
===Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы *'''Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы'''. Теоретик һәм клиник медицина өлкәһендә белгес. 1995 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Ғатауллин Наил Ғәйнәт улы'''. Клиник медицина өлкәһендә белгес. 1995 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Ғимаев Рәғиб Насретдин улы'''. Техник химия өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Ғосманов Үзбәк Ғосман улы'''.Иктисад өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Ғүмәров Әсғәт Ғәлимйән улы'''. Механика өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Имашев Урал Булат улы'''. Химия өлкәһендә белгес. 1995 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Йәмилев Өҫәйен Мәмәт улы (Джемилев Усеин Мәмәт улы)'''. Нефть химияһы һәм катализ өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Казанцева Тамара Тимофеевна'''. Теоретик геология өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Кайбышев Оскар Әкрәм улы'''. Машиналар эшләү өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Камалетдинов Морат Абдулхаҡ улы'''. Геология өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Кузеев Раил Ғүмәр улы'''. Тарих өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Мағазов Риза Шәйехйән улы'''.Микробиология өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Минскер Карл Самойлович'''. Техник химия өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Мәхмүтов Әнәс Хөсәйен улы'''. Иктисад, философия, хоҡуҡ өлкәһендә белгес. 1995 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Напалков Валентин Васильевич'''. Математика өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Рахманҡолов Дилүс Лотфулла улы'''. Органик химия өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы'''. Лингвистика өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
*'''Фәйзуллин Фәнил Сәйет улы'''. Философия һәм социология өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
һәм социология
*'''Хөсәйенов Ғайса Батыргәрәй улы'''. Әҙәбиәт теорияһы һәм тарихы өлкәһендә белгес. 1991 йылдан Башҡортостан Фәндәр академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы.
===Аҙнабаев Марат Тәлғәт улы===
Күҙ ауырыуҙары буйынса иң атаҡлы белгестәребеҙҙең береһе — врач-офтальмолог, медицина фәндәре докторы, профессор Марат Тәлғәт улы Аҙнабаев. Ул етәкселек иткән Өфө күҙ ауырыуҙары ғилми- тикшеренеү институты — Башҡорт дәүләт медицина университетының уҡыу базаһы.
Бында М. Т. Аҙнабаевтың фәнни мәктәбе эшләй. Институт балалар офтальмологияһының ; фәнни нигеҙҙәрен өйрә- нә, күреү органы зарарланған кешеләрҙе комплекслы дауалау һәм һауыҡтырыуҙы ғәмәлгә ашыра.
Ил күләмендә беренселәрҙән булып тыумыштан ҡара ҡылау (катаракта) менән ауырыған сабый балаларға, тыуғандың тәүге көндәренән үк микрохирургик операция яһауҙың эффектлылығы һәм операциянан һуң 6—7 көнгә йомшаҡ контактлы линзалар ҡулланыу мөмкинлеге иҫбатланды.
Ғалим М. Т. Аҙнабаев офтальмохирургия өсөн микроинструменттар эшләүгә, балалар офтальмологтарының ғилми мәктәбенә нигеҙ һала. Ғалим үҙ инициативаһы менән илебеҙҙең Урал һәм Көнбайыш Себер төбәктәрен хеҙмәтләндереүсе Өфө өлкә-ара күҙ микрохирургияһы үҙәгенә етәкселек итә.
Республикабыҙҙың иң алыҫ райондарына, республикабыҙҙан ситтә йәшәүсе милләттәштәребеҙгә медицина ярҙамы күрһәтә. Ул Бөтөн донъяға данлыҡлы күҙ ауырыуҙары ғилми-тикшеренеү Бараккер институтының (Барселона ҡалаһы) почетлы ағзаһы.
<!— — >
===Башҡортостан һәм башҡорттарҙы өйрәнеүсе Рәсәй һәм сит ил һәм рус ғалимдары, яҙыусылары, илселәре===
Алтон Стюарт Донелли. Уның «Завоевание Башкирии Россией в 1552—1740 гг.» исемле китабы 1968 йылда АҠШ-та нәшер ителә.
П. И. Рычков, П.
Башҡорт ғалимдарының бөтөнөһө лә тиерлек ғилми хеҙмәттәренән тыш фәнни-популяр әҫәрҙәр яҙыуға маһир- ҙар. Уларҙың хеҙмәттәре айырым китап булып та нәшер
107
| |||